26 Mart 2009 Perşembe

adaçayı bursa eczacılar odası

Yayılışı: Akdeniz ülkelerinde doğal olarak yetişen bitki, Türkiye’de özellikle Akdeniz ve Ege sahillerinde yaygındır ve her yıl doğadan toplanarak Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerine ihraç edilmektedir. Türkiye’de 86 Salvia türü (90 takson) doğal olarak yetişmektedir ve bunlardan 40 tanesi endemiktir. Türkiye’de adaçayı olarak diğer Salvia türleri ile Sideritis türleri de kullanılmaktadır.
Kullanılan kısımları: Yaprakları (Salviae trilobae folium), topraküstü kısımları (Salviae trilobae herba), ve su buharı distilasyonu ile elde edilen uçucu yağ (Salviae trilobae aetheroleum).
Etken bileşikleri: Yapraklar, %2-3 uçucu yağ, %5 rosmarinik asit, tanen bileşikleri, flavonlar (salvigenin luteolin, hispidulin) ile karnosol (=pikrosalvin) gibi diterpenlerve ursolik asit ve benzeri triterpenler içerir. Uçucu yağ, % 60-64 civarında ökaliptol ( 1,8-sineol), % 8.2 kafur ve % 5’in altında tuyon türevleri taşımaktadır.
Etli ve kullanışı: ağız ve boğaz mukozasında antiflojistik etkilidir; ayrıca antihidrotik, astrenjan ve sekresyon düzenleyici etkileri ile uçucu yağından dolayı antibakteriyel, antifungal ve antiviral etkileri bulunmaktadır. Ağız ve boğaz mukozası rahatsızlıklarında gargara olarak; soğuk algınlığı rahatsızlıklarında ve ayrıca dispeptik rahatsızlıklarda kullanılır.
Dozaj: 4-6 gr/gün
Çay: Günde birçok defa 1 çay fincanı
Hazırlanışı: 1 çay kaşığı (1.3 gr) drog 1 çay fincanı kaynar su içinde ağzı kapatılarak 5-10 dakika bekletilir, süzülür.
Gargara hazırlanışı: 2.5 gr yaprak üzerine kaynar su ilave edilir, kapağı kapatılarak 10-15 dakika bekletilir, süzülerek ağız ve boğaz gargarası yapılır. Gargara ayrıca, 100 ml üzerine 2-3 damla uçucu yağ damlatılarak da hazırlanabilir.
Kombinasyonları: Timol veya timol taşıyan ya da mentol veya mentol taşıyan uçucu yağlarla kombine gargaraları ve boğaz pastilleri bulunmaktadır.
Yan etkileri, geçimsizlikleri, kontrendikasyonları: Bir kerede 15 gr dozun aşıldığı hallerde taşikardi, sıcaklık hissi, kramp ve denge bozuklukları yapabilmektedir.
Katıştırma: Türkiye’de adaçayı olarak diğer Salvia türleri yanı sıra Sideritis ve Stachys türleri de kullanılmaktadır. Dorystoechas hastata bitkisi de çalba çayı adıyla tüketilmektedir

Kaynak: Bursa Eczacı Odası.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder